این جشن، جشنی برای بزرگداشت آتش است. و اهمیت آن همچون مهرگان و نوروز است

  زمان برگزاری آن در  آبان روز از بهمن ماه برابر با 10 بهمن در گاهشماری ایرانی است. در واقع این جشن در شامگاه چهلمین روز پس از جشن شب چله(شب یلدا)، در آبان روز از بهمن ماه و در چله­ی زمستان، با نام جشن سَدَه ، ست یا سده سوزی  برگزار می شود. ایرانیان معتقد بودند که در شب یلدا خورشید متولد می شود. و در جشن سده این نوزاد 40 روز دارد در واقع ایرانیان 10 و 40 روز پس از متولد شدن کودک را جشن می گرفته اند.

روایات گوناگونی درباره پیدایش جشن سده و علت نام گذاری آن آمده است

1- یکی از معروفترین روایات در این باره داستان هوشنگ شاه و مار است که فردوسی نیز در شاهنامه خود از آن سخن به میان آورده است. داستان این گونه روایت شده است:

روزی هوشنگ شاه با یك صد تن از یاران به کوه رفت. ماری عظیم الجثه به سوی او و یارانش رفت، هوشنگ شاه سنگی به سوی مار پرتاب كرد. سنگ به سنگ دیگری  برخورد کرد و چون هر دو سنگ  چخماق بودند آتشی افروخته شد و مار سوخت ، آنگاه هوشنگ شاه خدای را شکر گفته  و آنها پدید آمدن آتش را جشن گرفتند و آن را سده نامیدند. شاید چون یاران هوشنگ شاه 100 تن بودند چنین نامی را انتخاب شده است. فردوسی نیز این حادثه را چنین روایت می کند:

برآمد به سنگ گران سنگ خرد           هم آن و هم این سنگ گردید خرد

فروغی پدید آمد از هر دو سنگ           دل سنگ گشت از فروغ آذرنگ

جهاندار پیش جهان آفرین                  نیایش همی كرد و خواند آفرین

كه او را فروغی چنین هدیه داد             همین آتش آنگاه قبیله نهاد

2 چون كیومرث دارای  یكصد فرزند شد جشنی برپا گردید كه آن را سده نامیدند . برخی این داستان را به حضرت آدم نسبت نیز دادند. البته در اسطوره ایران کیومرث اولین انسان شناخته شده است.

3- همان طور که بیان شد ایرانیان  دهمین و چهلمین روز پس از تولد را جشن می گرفته اند و سده روز چهلم بعد از تولد خورشید (شب یلدا) است و چون از این روز تا اول نوروز 50 شب و 50 روز و در مجموع 100 شب و روز مانده است آن را سده می نامند.

سده جشنی است كه به روایت تاریخ  تا قبل از صفویان نه تنها بین مردم عادی بلكه میان پادشاهان و حاكمان نیز برگزار می شده است اما از آن زمان به بعد تنها به جمع كوچك زرتشتیان محدود شد. البته لازم به ذکر است که سده از جمله جشن های مذهبی زردشتیان نبوده و جشنی بومی و ملی به شمار می رفته است و در حال حاضر زردشتیان  این جشن را هم چون دیگر جشن های ایرانی زنده نگه داشته اند.

این جشن در کرمان هر ساله با نام جشن سده یا سده سوزی در بین تمامی اقشار مردم كرمان، مسلمان، زرتشتی، كلیمی … در دهم بهمن ماه برگزار می شود. در بین چادرنشینان بافت و سیرجان سده سوزی چوپانی برگزار می شود كه شب دهم بهمن آتش بزرگی بنام آتش جشن سده، با چهل شاخه از درختان هرس شده كه نشان چهل روز “چله بزرگ” است افروخته و شعر سده سده دهقانی/ چهل كنده سوزانی/ هنوز گویی زمستانی را می خوانند.

در تهران نیز این مراسم همه ساله برپا می شود، در مراسم جشن سده آتش افروخته ، موسیقی نواخته و به شادی پرداخته می شود البته این آتش توسط موبدان زردشتی افروخته می شود.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: